Leesgedrag van basisscholieren 2021
20 april 2022
Internationaal vergelijkend onderzoek (PIRLS) laat zien dat de leesvaardigheid van Nederlandse basisscholieren relatief hoog is in vergelijking met andere landen. Nederland is wel wat gedaald in de ‘ranglijst’. Dit komt enerzijds door toevoeging van enkele landen die het beter doen, maar anderzijds omdat enkele andere landen stijgende leesvaardigheidsscores laten zien, terwijl die in Nederland de afgelopen tien jaar stabiel zijn gebleven.
In de afgelopen tijd hebben studies laten zien dat als gevolg van de coronapandemie en de daarmee gepaard gaande schoolsluitingen basisscholieren onder andere bij begrijpend lezen leervertraging lieten zien. Deze was na de eerste lockdown in 2020 het grootst in groep 7 en bedroeg ongeveer zeven weken. Waar bij andere vakken deels herstel te zien was in maart 2021, was dit niet het geval bij begrijpend lezen. In mei 2021 was de leervertraging bij begrijpend lezen wel een stuk minder, maar voor leerlingen in groep 7 nog steeds behoorlijk.
Vanwege het belang van leestijd voor de leesvaardigheid, verzamelen we ook in de OnderwijsMonitor Limburg hierover informatie. In deze factsheet presenteren we cijfers over het leesgedrag van basisscholieren uit groep 8. Voor 2017, 2019 en 2021 presenteren we informatie over het aantal uren dat kinderen buiten schooltijd lezen. Daarbij splitsen we uit naar geslacht, opleiding ouders, regio en gemeente.
Als uw school/bestuur heeft deelgenomen, kunt u ook cijfers voor uw eigen school/bestuur inzien in de digitale terugkoppeling, via deze link. Hiervoor is de inlogcode nodig die bestuurders en schoolleiders van deelnemende scholen hebben ontvangen.
De resultaten in het kort:
- Het gemiddelde aantal uren dat leerlingen in groep 8 lezen is niet significant verschillend tussen 2017, 2019 en 2021. Wel valt op dat in 2021 30 procent van de leerlingen zegt niet te lezen, terwijl dit in de andere jaren 20 procent is.
- Limburgse leerlingen in groep 8 lezen minder vaak dagelijks stil voor zichzelf op school of dingen die ze zelf hebben uitgekozen in vergelijking met het Nederlandse gemiddelde uit PIRLS 2016.
- Een meerderheid van de leerlingen geeft aan dat de leerkracht weinig vraagt naar wat ze hebben gelezen.
- In 2017 en 2019 lezen meisjes meisjes meer dan de jongens, maar dit verschil is niet meer aanwezig in 2021. De meisjes zijn minder gaan lezen in 2021 in vergelijking met 2017.
- Er zijn geen grote verschillen tussen jongens en meisjes in hun leesgedrag op school of in de interactie met de leerkracht op school over wat ze hebben gelezen.
- Leerlingen met mbo-opgeleide ouders lezen minder dan leerlingen met hbo- of wo-opgeleide ouders. Leerlingen met wo-opgeleide ouders lezen weer iets meer dan leerlingen met hbo-opgeleide ouders.
- Gemiddeld genomen zijn er geen verschillen tussen deze groepen in het leesgedrag dat leerlingen op school laten zien.
- Leerlingen met mbo-opgeleide ouders ervaren meer interactie met hun leerkracht over het lezen dan andere leerlingen.
- Leerlingen in Maastricht-Heuvelland lezen het meest. Tussen de andere regio’s zien we geen systematische verschillen.
- Leerlingen in groep 8 op scholen in Midden-Limburg lezen op school vaker stil voor zichzelf aan zelf gekozen teksten lezen. Leerlingen in Maastricht-Heuvelland en Sittard-Geleen doen dat het minst.
- Leerlingen op scholen in Midden-Limburg geven het vaakst aan dat de leerkracht in groep 8 men hen praat over wat ze hebben gelezen.
Deze factsheet is hier als pfd te downloaden